" Εδώ πολυτεχνείο, εδώ πολυτεχνείο..."

-->

Έχουν κυλήσει 36 χρόνια από το έπος του Πολυτεχνείου. 

Τα ιδανικά της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας, της ειρήνης και της αγάπης για τη ζωή και τον άνθρωπο, παραμένουν ζωντανά, επίκαιρα και αναλλοίωτα, όλα αυτά τα χρόνια.

Η κοινωνία μας από τότε (1973) μέχρι σήμερα (2009)δεν κατάφερε ακόμη να δώσει λύσεις στα περισσότερα από τα αιτήματα εκείνης της εποχής, όπως δεν κατάφερε να δώσει και απαντήσεις και στους περισσότερους από τους προβληματισμούς που γέννησε η θυσία εκείνων των ημερών.

Το αίτημα της εποχής εκείνης για ουσιαστική δημόσια παιδεία, τέτοια που να δίνει τις ίδιες δυνατότητες και προοπτικές σε όλους τους πολίτες, και στην κοινωνία γενικότερα, παραμένει ακόμη και σήμερα κενό γράμμα. 

Ο κοινωνικός ιστός με ότι αυτόν τον συνθέτει (πολιτισμός, συμμετοχή στις κοινωνίες των πολιτών, αγώνες, ανάπτυξη κ.ά) "χάρη" στην υποβαθμισμένη και ανούσια δημόσια παιδεία, αποδυναμώνεται σταθερά. Η ποιότητα της πολιτικής και ηθικής αξιολόγησης των συμβάντων και των φαινομένων σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, γίνεται ανεπαρκώς, ωθούμενοι σε λανθασμένες αποφάσεις και καθημερινές πρακτικές.

Η χωλή παιδεία βοήθα στην αλλοίωση των πατροπαράδοτων εθνικών στόχων και στην σταδιακή κατακρήμνιση των οφελών που έχουν αποκομιστεί κατά καιρούς από τους πολυάριθμους αγώνες και θυσίες στο μακρύ διάβα της ελληνικής ιστορίας.

Τρανά παραδείγματα αυτού του φαινομένου είναι η παντελής άγνοια και αδιαφορία που τρέφουν "αναγκαστικά" οι νέοι, για την ιστορία, τις τέχνες, τον (υγιή) αθλητισμό και την πολιτική.

Ανεκπλήρωτο μέχρι σήμερα παραμένει και το πρώτο του τρίπτυχου των αιτημάτων, της εξέγερσης του Πολυτεχνείου για εργασία (ψωμί – παιδεία – ελευθερία). 

Η ανεργία σήμερα μαστίζει την νεολαία (και όχι μόνο), ολόκληρος ο λαός μας βρίσκεται δέσμιος και υποθηκευμένος σε ένα υδροκέφαλο χρηματοπιστωτικό τραπεζικό σύστημά, εγκλωβισμένος σε ένα νεοφιλελεύθερο, απάνθρωπο παγκοσμιοποιημένο πολιτικό περιβάλλον.

Ένα οικονομικό-πολιτικό περιβάλλον που αποδομεί δόλια, τα κοινωνικά και εργασιακά κεκτημένα, που κερδήθηκαν με αγώνες επί αγώνων στο διάβα των καιρών.

Το Πολυτεχνείο ήταν και θα είναι πάντα ένα ζωντανό κάλεσμα για την δημοκρατία, και την ελευθερία, θα είναι ζωντανό μέσα σε κάθε ελεύθερο μυαλό.

Είναι καιρός να πάψουμε να γιορτάζουμε απλά την εξέγερση του πολυτεχνείου και να αρχίσουμε να βιώνουμε την εξέγερση καθημερινά σε κάθε έκβαση της ζωής μας, αντιστεκόμενοι πραγματικά σε ότι προσπαθεί να μας καθηλώσει κοινωνικά, πολιτικά και ιστορικά.

Οι Θερμοπύλες των αγώνων ανοίγονται καθημερινά και πρέπει να είμαστε εκεί για να αντισταθούμε. Το ίδιο και οι κερκόπορτες του νου και της αδικίας, πρέπει να είμαστε εκεί για να τις σφραγίσουμε.

"Ο αγώνας του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία, είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη. "

Του Αγγελόπουλου Χ. Γεώργιου.

Το χρονικό της εξέγερσης του Πολυτεχνείου

της Σοφίας Βούκατα

«Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων…»

Στις 14 Νοέμβρη 1973, ημέρα Τετάρτη, έχουν προγραμματιστεί συγκεντρώσεις των φοιτητών του Πολυτεχνείου και της Βιομηχανικής σχολής Πειραιώς, με θέμα την άμεση διενέργεια ελεύθερων και αδιάβλητων φοιτητικών εκλογών. Οι φοιτητές του Πολυτεχνείου συγκεντρώνονται από τις 10 το πρωί στο προαύλιο του ιδρύματος και με τα αντιδικτατορικά συνθήματα τους δημιουργούν αγωνιστική ατμόσφαιρα. Στο μεταξύ, φοιτητές των σχολών του Πανεπιστημίου Αθηνών συγκεντρώνονται στο κτίριο της Νομικής σχολής, όπου συζητούν για τον τρόπο αντιμετώπισης των νέων αντιφοιτητικών μέτρων της χούντας. Στη μία περίπου μετά το μεσημέρι, φτάνει στη συγκέντρωση της Νομικής η είδηση ότι «στο Πολυτεχνείο γίνονται συγκρούσεις σπουδαστών και αστυνομίας». Η πληροφορία αυτή – που δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα – οδηγεί τους φοιτητές σε συγκρότηση πορείας προς το Πολυτεχνείο. Οι διαδηλωτές, φωνάζοντας συνθήματα, προσπαθούν να πλησιάσουν και να μπουν στο προαύλιο του Μετσόβιου. Η αστυνομία επιτίθεται και προσπαθεί να τους διαλύσει. Τελικά, οι μισοί κατορθώνουν να μπουν στο Πολυτεχνείο. Η ατμόσφαιρα είναι ήδη τεταμένη.

Μετά τις δύο το μεσημέρι, οι φοιτητές πραγματοποιούν συνελεύσεις και αποφασίζουν αποχή από τα μαθήματα. Η αστυνομία, στο μεταξύ, δεν επιτρέπει την είσοδο και την έξοδο από το Πολυτεχνείο. Πραγματοποιείται συνεδρίαση και επικρατεί η πρόταση για κατάληψη του ιδρύματος. Το Πολυτεχνείο γίνεται πόλος έλξης και συσπείρωσης του αθηναϊκού λαού. Το κέντρο της Αθήνας δονείται από τα συνθήματα «κάτω η χούντα», «κάτω ο φασισμός», «Ε.Σ.Α – Ες Ες- βασανιστές», «έξω οι Αμερικάνοι», «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» και άλλα.
Από νωρίς το πρωί της Παρασκευής, χιλιάδες φοιτητές και πολίτες συγκεντρώνονται γύρω από το Πολυτεχνείο για να εκδηλώσουν την συμπαράστασή τους στους «ελεύθερους πολιορκημένους» του Μετσόβιου. Προσφέρουν τσιγάρα, τρόφιμα, λουλούδια, λεφτά. Σε ολονύκτιες συνελεύσεις που γίνονται την Πέμπτη το βράδυ μέχρι το ξημέρωμα της Παρασκευής, οι φοιτητές εκλέγουν αντιπροσωπευτικές επιτροπές, από τα μέλη των οποίων συγκροτείται στη συνέχεια η Συντονιστική Επιτροπή. Η Συντονιστική Επιτροπή παίρνει αποφάσεις και αμέσως βάζει σε εφαρμογή το πρόγραμμά της: κάνει επιλογή των συνθημάτων που πρέπει να προβληθούν, ελέγχει το ραδιοφωνικό πομπό, συγκροτεί υποεπιτροπές για την προσφορά υπηρεσιών στο Πολυτεχνείο. Η Επιτροπή θέτει ως πρωταρχικά αιτήματα «την άμεση παύση του τυραννικού καθεστώτος της Χούντας, ως πρωταρχική προϋπόθεση για την επίλυση όλων των λαϊκών προβλημάτων, και την παράλληλη εγκαθίδρυση της λαϊκής κυριαρχίας, που συνδέεται αναπόσπαστα με την εθνική ανεξαρτησία από τα ξένα συμφέροντα». Την ίδια στιγμή, μέσα στο Πολυτεχνείο κυκλοφορούν φήμες που εμφανίζουν μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής της κατάληψης ως «προβοκάτορες». Ο ισχυρισμός αυτός γίνεται ευρύτερα γνωστός το Γενάρη του 1974 με όσα δημοσιεύονται στο φύλλο 8 της παράνομης «Πανσπουδαστικής», στο οποίο υπάρχει δήθεν κείμενο της Συντονιστικής Επιτροπής όπου καταγγέλλεται η εξέγερση ως έργο 350 προβοκατόρων της χουντικής ΚΥΠ και συκοφαντείται ως χαφιές ο φοιτητής Διονύσης Μαυρογένης, στέλεχος του ΕΚΚΕ και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής κατάληψης.
Εν τω μεταξύ η αναταραχή μεγαλώνει, όλη η Αθήνα βρίσκεται «στο πόδι». Γύρω στις 6:30 μ.μ. οι πρώτοι θανάσιμα τραυματισμένοι διαδηλωτές πέφτουν στη Σταδίου, οι δρόμοι έχουν μετατραπεί σε πεδία μαχών και η αστυνομία ρίχνει δακρυγόνα ακόμα και μέσα στο Πολυτεχνείο. Ακούγονται πυροβολισμοί. Οι τραυματίες είναι αμέτρητοι, οι νεκροί επίσης. Ο σταθμός του Πολυτεχνείου απευθύνει δραματική έκκληση για φάρμακα και μεταφορά με ιδιωτικά αυτοκίνητα.

Τα πρώτα τανκς εμφανίζονται στην Αθήνα γύρω στα μεσάνυχτα. Η αστυνομία έχει ζητήσει την επέμβαση του στρατού γιατί δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα. Δύο ώρες αργότερα, βρίσκονται μπροστά στην πύλη του Πολυτεχνείου. Γαντζωμένοι στα κάγκελα οι φοιτητές ψέλνουν τον εθνικό ύμνο. Φωνάζουν ρυθμικά: «Ο στρατός μαζί μας», «Είσαστε αδέρφια μας», «Στρατός, Λαός μαζί»

«Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο…Αγαπητοί ακροατές, θα διακόψουμε για λίγο την μετάδοση των ειδήσεων. Μόλις μάθουμε νέα θα επικοινωνήσουμε και πάλι μαζί σας. Μείνετε στους δέκτες σας, στο ίδιο μήκος κύματος…»

ΠΑΝΩ ΣΕ ΤΟΥΤΗ ΤΗΝ ΠΕΣΜΕΝΗ ΠΟΡΤΑ ΔΩΣΑΜΕ ΞΑΝΑ ΤΟΝ ΟΡΚΟ. ΟΡΚΟ ΤΗΣ ΝΙΟΤΗΣ, ΤΗΣ ΖΩΗΣ, ΤΗΣ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ. ΟΡΚΟ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ